ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΜΕΓΑ ΡΕΥΜΑ

Ο λόγος τις προάλλες, σε μια φιλική συγκέντρωση, ήταν για το ερασιτεχνικό θέατρο στην πόλη, και τις πολύ επιτυχημένες θεατρικές παραστάσεις των εκεί σωματείων μας, κατά τον περασμένο αιώνα. Μου δόθηκε έτσι η ευκαιρία να συμβάλλω με ορισμένες αναφορές μου γύρω στο θέμα αυτό, κινητοποιώντας την μνήμη μου, για την ερασιτεχνική δραστηριότητα των νέων, εκεί στο Μέγα Ρεύμα κατά την τελευταία 50ετία. Όμως προτού περάσω στην κάπως αρκετά ενημερωτική περιγραφή, αυτών που θυμούμαι, θέλω να κάμω μια ακροθιγή αναφορά, στο τι γινόταν και κατά το Α' ήμισυ του 20ου αιώνα στο Μέγα Ρεύμα, και τα όσα περιγράφω, τα άκουσα ή τα διάβασα σε κάποια περιοδικά κατά τα νεανικά χρόνια μου...

Εν πρώτοις εικάζω, ότι στο Μέγα Ρεύμα κατά τις αρχές του περασμένου αιώνα, με την πολυάριθμη συμπαγή ομογένεια του και την σφύζουσα νεολαία των τότε χρόνων, ασφαλώς και θα υπήρχε κάποια θεατρική δραστηριότητα. Η άποψη μου αυτή ενισχύεται και από την ύπαρξη εκεί, της μεγαλόπρεπης Κοινοτικής Λέσχης με την μεγάλη ισόγεια αίθουσα και την ευρύχωρη θεατρική σκηνή της.Σ΄αυτήν εδώ την αίθουσα, με τον ευρύ εξώστη της και τις εκατέρωθεν λότζες (θεωρεία), σίγουρα θα πραγματοποιούνταν θεατρικές παραστάσεις. Είπα εικάζω, γιατί τι άλλο να μαρτυράει, η κατά καιρούς, μακρόχρονη παράδοση της έφεσης των νέων μας να ασχολούνται με το θέατρο σε όλες τις μορφές του.

Και αυτό συνεχίσθηκε για πολλά χρόνια, έως ότου κατά το 1950-1 ανεγέρθηκε υπό της τότε εφοροεπιτροπής της κοινότητος η επιβλητική Κοινοτική αίθουσα, όπου και εγκαταστάθηκε αργότερα μεγάλη συναρμολογούμενη σκηνή, για τις θεατρικές παραστάσεις του Μορφωτικού Συλλόγου του Μεγάλου Ρεύματος, που άφησαν εποχή, γιατί ήσαν έργα εκλεκτών θεατρικών συγγραφέων Ελλήνων και ξένων, και επιπλέον τότε οι νέοι του χωριού έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους στη θεατρικές παραστάσεις τους.

Επανέρχομαι στη Λέσχη και αμυδρώς θυμάμαι ότι κάποτε ο θεατρικός όμιλος του Αθλητικού Συλλόγου Μεγάλου Ρεύματος, ανέβασε μια κωμωδία όπου κατά τη διάρκεια της παραστάσεως , εμφανίσθηκε στη σκηνή, σύμφωνα με το έργο , ένας γάιδαρος. Φαντάζεσθε τι έγινε με το γέλιο και το χειροκρότημα των θεατών. Σημειώνω ότι τα χειροκροτήματα του κόσμου φαίνεται άρεσαν στο γάιδαρο και δεν ήθελε να αποσυρθεί από την σκηνή ενώ πριν δυστροπούσε να εμφανισθεί, οπότε η αίθουσα άρχισε να δονείται από νέα γέλια και χειροκροτήματα.

Άλλο ένα ενθύμημα μου είναι ότι κατά το 1947-48, δεν θυμάμαι ακριβώς πότε, η Φιλόπτωχος Αδελφότητα του Μεγάλου Ρεύματος με πρόεδρο της τον αείμνηστο τώρα Χρήστο Σαρρή και γενικό γραμματέα τον Μάνο Αλεξάνδρου, προσκάλεσε τον θεατρικό όμιλο του καλλιτεχνικού συνδέσμου και θεάτρου Μανδολινάκη, της κοινότητας Βλάγκας για μια παράσταση ευεργετική υπέρ των βοηθούμενων απόρων της.Λίγα χρόνια αργότερα (1949) ιδρύθηκε ο Μορφωτικός Σύλλογος Μ. Ρεύματος, που είχε ένα άρτιο αυτοτελές θεατρικό τμήμα με πλουσιότατη θεατρική δραστηριότητα. Το τμήμα αυτό άρχισε να δραστηριοποιείται προτού καν ιδρυθεί ο μορφωτικός σύλλογος μας επισήμως.

Η δράση του άρχισε με τις πρόβες του έργου : "Ξανθές Μελαχρινές" του Τσοκόπουλου στην οικία του αείμνηστου ιδρυτή και πρώτου προέδρου του Μ.Σ.Μ.Ρ. Ηλία Βιγγόπουλου. Σκηνοθέτης ήταν ο αείμνηστος Νίκος Σκαρμπούνης και πρωταγωνιστής του έργου ο πασίγνωστος Γιώργος Ρούσσος. Σπουδαίους ρόλους επωμίσθηκαν ο Ηλίας Ντεντές, η Βάσω Αποστολίδου, η Αθηνά Μουσμούλη, η Ουρανία Γκιουλέργιουζ. Ακολούθησε η ηθογραφία "Τα Αρραβωνιάσματα" του Δημήτρη Μπόγρη αντιπροέδρου της εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων.

Το έργο αυτό ανεβάστηκε στη σκηνή της Λέσχης τουλάχιστον 3 φορές με επιτυχία και σε άλλες κοινότητες μας όπως είναι: η Πρίγκιπος, η Χάλκη, και άλλες, υπέρ των αντίστοιχων μορφωτικών συνδέσμων και φιλόπτωχων, υλοποιώντας στην πράξη, το πνεύμα της αμοιβαίας συνεργασίας. Στο έργο αυτό ήταν πρωταγωνιστές ο Αλέκος Λιάτσος σαν Γερολεμπέσης, ο Ηλίας Ντεντές ως Δημητρός τραγικός γιος του Λεμπέση, ο Ρωμύλος Ιωαννίδης ως δικηγόρος Λαζάρου, ο Σταύρος Μασάνοβιτς, ο Κώστας Κυριακίδης σαν Ρούπης, η Ήβη Δαμιαντίδου ως Λεμονιά (Λεμπέσενα), η Μαρία Παπαδοπούλου στο ρόλο της Τζεβής, ο Κώστας Κόκκας που έπαιζε με μεράκι βιολί κ.ά.

Να σημειώσω εδώ ότι ευτύχισα να γνωρίσω τον Δημήτρη Μπόγρη στην Ελληνική Ένωση της Πόλης, όπου ήλθε για μια διάλεξη και τον προσκάλεσα - όπως γράφω και αλλού - να επισκεφθεί την έδρα του Μ.Σ.Μ.Ρ., κάτι που το απεδέχθη πρόθυμα δίνοντας στη νεόκτιστη τότε έδρα μας μια διάλεξη - με πλήρη επιτυχία και θέμα "Το σύγχρονο Ελληνικό θέατρο". Άλλα έργα που ανεβάσαμε στο Μορφωτικό Σύλλογο είναι: "Ο Πρωτευουσιάνος" του Αθηναίου συγγραφέα Γιώργου Ρούσσου, με πρωταγωνιστές τους : Αλέξανδρο Λιάτσο, Ηλία Ντεντέ κ.ά.

Επίσης "Οι 3 μάσκες του Charle Mere" με το δραματικό φινάλε του, που αποκάλυπτε μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φθάσει η ανθρώπινη κακία. Πρωταγωνιστής εδώ πάλι ο Αλ. Λιάτσος, δυστυχισμένος πατέρας που η μοίρα τον έφερε να γελάει και να ξεκαρδίζεται εν αγνοία του βέβαια πάνω στο μασκαρεμένο επισκέπτη του , που δεν είναι άλλος , από τον μονάκριβο γιο του που τον άφησαν οι 2 άλλοι μασκαράδες στο σπίτι του Della Corba, φεύγοντας καγχάζοντeς λέγοντας στον πατέρα ότι ο τρίτος αυτός συνάδελφος τους πάντα κοιμάται εννοώντας ότι οι ίδιοι τον σκότωσαν, - κάτι που αποκαλύφθηκε αργότερα - , σε εκδίκηση για ερωτικούς λόγους. Οι αντίπαλοι αυτοί του Della Corba νομίζω λέγονταν Vescotelli, ενώ στο ρόλο αυτού «που πάντα κοιμόταν» ήταν ο καλός φίλος και δυναμικό τεχνικό στέλεχος του μορφωτικού μας συλλόγου, Μηνάς Αποστολίδης, τον οποίο και σε άλλο γραπτό αναφέρω, εν αφορμή μιας θαλάσσιας περιπέτειας μας ύστερα από μια απροσδόκητη κακοκαιρία στα ανοικτά του Μεγάλου Ρεύματος και ήταν μαζί μας και ο άλλος παράγοντας του συλλόγου μας ο μακαρίτης Μαυρίκιος Ρακτιβάν. Ξέφυγα βλέπετε σε αναμνήσεις. Η παράσταση αυτή δόθηκε στον υπαίθριο χώρο, όπου τώρα είναι η Κοινοτική αίθουσα. Και εδώ ο Ηλίας Ντεντές με έκτακτη συμμετοχή της ηθοποιού Ηρώς Χαντά παρουσίασαν ένα μονόπρακτο επικολυρικό έργο με θέμα τη Βόρειο Ήπειρο, κατασυγκινήσαντες τους υπέρ τριακόσιους θεατές. Και όπως καταλαβαίνω, από την εδώ συνάντηση μας , ακόμη θυμάται τα πατριωτικά εκείνα λόγια του έργου, που δίνονταν από αυτόν στην Ηρώ Χαντά σε μουσικό διάλογο ...αλυσοδεμένη Βόρειο Ήπειρο, για να ζήσει ,και αυτή ελεύθερη και ευτυχισμένη... κατά τη ρήση Ευδαίμον το Ελεύθερον.

Τι όμως να πω για τις παραστάσεις "Ένας βλάκας και μισός","Ο φίλος μου ο Λευτεράκης" "Ο εαυτούλης μου", του Δημήτρη Ψαθά και την Βουλαβαρδιάνικη κωμωδία "Ο ράπτης των κυριών" του G. Feydeay που παίχτηκαν αμέτρητες φορές από τους θεατρικούς ομίλους μας στο Μέγα Ρεύμα και σε άλλες κοινότητες που μας καλούσαν. Αυτό ισχύει και για το έργο "Ο καλός στρατιώτης Σβέΐκ".

Δεν αποκρύπτω πως συναντώ κάποια δυσκολία στην παράθεση των ονομάτων όλων αυτών που συμμετείχαν στους ερασιτεχνικούς θιάσους μας, γιατί όσα περιγράφω εδώ είναι τελείως από μνήμης και διατρέχω τον κίνδυνο να στενοχωρήσω κάποιους , που - τυχόν ή μάλλον σίγουρα - ακούσια όμως τους παρέλειψα. Μη μπορώντας όμως να κάμω διαφορετικά , παρά να ελπίζω στην κατανόηση τους, έχοντας ως συνήγορο μου την ηλικία μου, καθότι: το γήρας ου γαρ έρχεται μόνο... Ωστόσο αναφέρω επιτροχάδην και τους εξής σε σημαντικότατους ρόλους στα παραπάνω έργα : Μηνάς Τσιτσάκος, Αιμίλιος Κομβόπουλος, αδελφές Έλλη και Αλίκη Ζαβράκη, Ρίτα Βεργίτση Μπουρέκα, Γιάννης Κόκκας, Μάνος Αλεξάνδρου, Χαράλαμπος Μποσταντζόγλου, Σβέντζα Αγιάνογλου, Κατίνα Ντιντς, ενώ παράλληλα είχαμε και παιδικό θεατρικό όμιλο, που συμμετείχαν σε παιδικά θεατρικά έργα όπως το "Αντίο παιδί μου" με την Σβέντζα Αγιάνογλου, Μ. Ραφαλέτου, Κ. Ντιντς, την Φωφώ Σακιντζή, τη Βικτωρία Γραμματικά κ.ά. Πολλοί δε από τους παραπάνω πήραν μέρος και σε ένα άλλο παιδαγωγικό θεατρικό έργο : "Η Χριστίνα είναι σπουδαία", ανεβάστηκε και στη σκηνή του ορφανοτροφείου Πριγκήπου σε μια επίσκεψη μας στο ίδρυμα αυτό, εν μέσω χειμώνος και χιονών. Όπως ενθυμούμαι χρέη υποβολέα εκτελούσε η αείμνηστη τώρα Φεβρωνία Αλεξάνδρου και ο αφηγητής του παρόντος αφιερώματος.

Και ο    ΣΠΥΡΟΣ  ΒΕΝΙΕΡΗΣ;;;;

Άφησα τελευταίο το όνομα αυτό, γιατί αυτός ήταν το μεγάλο πολυσύνθετο καλλιτεχνικό ταλέντο και το μεγάλο ερασιτεχνικό ατού του μορφωτικού συλλόγου μας. Εκτός της συμμετοχής του, σε πολλά από τα αναφερθέντα έργα  ήταν και αρχηγός του θεατρικού τμήματος του φιλανθρωπικού συνδέσμου του Φ. Σ. Ν. Σ. και εμπνευστής των πολιτικών μουσικών θεατρικών επιθεωρήσεων.

Γι' αυτόν μιλούσε με θαυμασμό όλη η ομογένεια. Σε πολλές περιπτώσεις τα κείμενα των επιθεωρήσεων τα έγραφε ο ίδιος και ήταν γνωστός και για την γλυκιά φωνή του σε ελληνικά και ξένα τραγούδια και πολλές φορές δημιουργούσε εύθυμες καταστάσεις και έδινε αξιοπρόσεκτες λύσεις σε θέματα σκηνοθεσίας. Επιπλέον ήταν και φαρσέρ. Μάλιστα μια φορά σ' ένα νυκτερινό πάρτι του , μας σκάρωσε στο σπίτι του μια φάρσα, που έκανε τους προσκαλεσμένους να σπασοχολιάσουν και να κοπεί -τρόπος του λέγειν- το αίμα τους νερό. Μιμούμενος από το πλαϊνό δωμάτιο του, μέσω της ραδιοφωνικής συσκευής τη φωνή της Α. Μ. του βασιλέα Παύλου με διάγγελμα του εξήγγειλε άμεση κήρυξη "πολέμου" μεταξύ των δύο χωρών. Ευτυχώς όμως δεν έγινε κάτι τέτοιο, και το αποκριάτικο εκείνο γλέντι, συνεχίσθηκε έως τις πρωινές ώρες της Κυριακής.Πέθανε στην Αθήνα πριν μερικά χρόνια και ενταφιάσθηκε στο κοιμητήριο του δήμου Αγ. Αναργύρων. Πήγα μαζί με τον Ηλία Ντεντέ στο 40ήμερο μνημόσυνο του και στην συνέχεια του αφιέρωσα μέσω της εφημερίδας Ανατολή μια σύντομη νεκρολογία , λέγοντας μεταξύ άλλων

Με λύπης αίσθημα βαθύ

σε κλαίει όλη η πόλη
και για τ' ωραίο διάβα σου
μιλάμε τώρα όλοι

 Υ.Γ. 1  Η παρούσα αναφορά μου στο Μεγαρευμιώτικο ερασιτεχνικό θέατρο έχει σαν έναυσμα της την εισήγηση του κ. Δημητρίου Ιωαννίδη νυν προέδρου της Αδελφότης των Κων/πολιτών Μεγάλου Ρεύματος ο Ταξιάρχης να γράψω κάτι από τα ενθυμήματα μου σχετικός. Το προσπάθησα κατά το δυνατό, και πιστεύω να έχει συνέχεια η αναδρομή μου αυτή , στο όμορφο νεανικό παρελθόν μας από τους νεότερους μου, που συγκροτούν την εδώ Αδελφότητα των Κων/πολιτών Μεγάλου Ρεύματος ο Ταξιάρχης

Υ.Γ. 2    Σε ότι αφορά την άρτια εμφάνιση των παραπάνω έργων, συνέβαλαν σ' αυτό ο Άγγελος Παναγιωτίδης, ο Ιορδάνης Ισαμπάλογλου και ο Χριστόφορος Ανδρεάδης με τις εντυπωσιακές σκηνογραφίες τους, ενώ σε θέματα ηλεκτρισμού αρμόδιοι ήσαν οι αδελφοί Μηνάς και Ανέστης Αποστολίδης,  Ηλίας Κουλουρίδης και ο μακαρίτης Στέφανος Παπαλιάρης.

Υ.Γ. 3   Στο περιστατικό εν' αρχή του παρόντος, με θέμα την κωμωδία στη λέσχη.

Γεώργιος Μπογιατζόπουλος